Hazırgiyim sektörü 2023 yılına kadar ihracatını 60 milyar dolara yükseltmeyi, bu süreçte bir milyonu üretimde olmak üzere toplam üç milyon kişiye yeni istihdam imkanı yaratmayı hedefliyor.
İhracatın yıldızı hazırgiyim gelecek 30 yılını planlarken en önemli taşıyıcı unsur olan insan kaynaklarına da el attı. Vizyonunu hazırlayacak, nitelikli üretim yaparak hedeflerine ulaşacak işgücünü kendisi yetiştirmek isteyen İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Eğitim Vakfı tarafından İŞKUR'dan özel istihdam bürosu yetkisi alındı. Böylece sektör işçi ve işvereni aynı portalda buluşturacak, artan işgücü ihtiyacını karşılarken, hedeflerini gerçekleştirecek, vizyonunu oluşturacak insan kaynağına kavuşacak.
Katma değerli ihracat yoluyla 60 milyar dolarlık ihracat hedefleyen sektör 2023 yılına kadar 1 milyonu üretimde olmak üzere toplam üç milyon kişiye yeni istihdam imkanı yaratmayı planlıyor. Sektörün bu iddialı hedeflere ulaşmak için başta istihdam üzerindeki vergi yükünün rakip ülkeler seviyesine çekilmesi olmak üzere bazı beklentileri bulunuyor. Asgari ücretten prim kesintisi yapılmaması ve kıdem tazminatı konusunda ivedilikle tüm sosyal tarafları gözeten bir formül bulunması sektörün beklediği çözümlerin başında geliyor.
YÜKSEK VERGİ YÜKÜ REKABETİ ETKİLİYOR
Sektörün üretim maliyetinin yüzde 40'ını istihdam maliyeti oluşturuyor. İstihdam üzerindeki yüzde 38'lik vergi yükü hazırgiyimin uluslararası pazarlardaki rekabet gücünü etkileyen en önemli unsur. Zira Türkiye bu alanda Çin, Bangladeş, Vietnam, Hindistan ve Pakistan gibi düşük işgücü maliyetleri olan ülkelerle rekabet ediyor. 1 Ocak'ta yürürlüğe giren yeni asgari ücret ile istihdam maliyeti artan sektör üretim şartlarının iyileştirilmesi, rekabetçi kılınabilmesi için sektörel bazda yatırım ve istihdam desteklerinin oluşturulması için istihdam vergi yükünün İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı (OECD) ya da rakip ülkeler seviyesine çekilmesini istiyor. Asgari ücret sektörün rakibi olan ülkelerden Bangladeş'te 77 dolar, Vietnam'da 96-140 dolar, Hindistan'da 166 dolar iken Türkiye'de 425 dolar civarında. Hazırgiyim üretiminin yaygınlaştığı Bulgaristan 204, Romanya 240, Karadağ 211, Bosna Hersek 209, Makedonya 144, Kosova 142, Moldova 96 dolar asgari ücrete sahip.
İHKİB, sektörün dönüşümüne katkı sağlayacak, bu yıl 24'üncüsü düzenlenen Koza Genç Moda Tasarımcıları Yarışması'nın meyvelerini almaya başladı. Birlik işgücüne ilişkin çalışmalarla vizyonunu desteklemeyi hedefliyor.
490 BİN KİŞİYİ İSTİHDAM EDİYOR
Oluşturduğu geniş istihdam ile Türkiye'de işsizliğin azalmasına ve toplumsal refahın artırılmasına ciddi katkı sağlayan hazırgiyim ve konfeksiyon sektörü sadece üretim tarafında 490 bin kişiyi istihdam ediyor. Perakende ve ticaretle birlikte hazırgiyimden ekmeğini kazananların sayısı ise 1.5 milyon kişiye ulaşıyor. Hazırgiyimin imalat sanayi istihdamında yüzde 14, toplam istihdamda yüzde 4.2 payı bulunuyor.
Hazırgiyim ve konfeksiyon sektörü Anadolu'nun her köşesinde sağladığı istihdam olanakları ve her eğitim seviyesinden bireylere çalışma olanağı tanımasıyla sadece ekonomik anlamda istihdam deposu olmakla kalmayıp, sosyal açıdan da sigorta ve güvence işlevi görüyor. İşçi-işveren uyuşmazlıklarının çözümünde arabuluculuk müessesesi hazırgiyim için hızlı ve ekonomik olması ve kişisel ilişkilerin korunmasına katkısı nedeniyle önem taşıyor. İstanbul'da 3 arabuluculuk bürosu mevcut.
2 BİN EURO İLE 3 KİŞİYE İŞ
Sektörde az sermaye ile hızlı ve yaygın istihdam yaratılabiliyor. 2000 Euro'luk bir makine yatırımıyla 3 kişiye istihdam sağlanıyor.
'İŞÇİLERLE İŞVERENLERİ AYNI PORTALDA BULUŞTURACAĞIZ'
Hazırgiyim sektörü ileriye dönük nitelikli eleman ihtiyacını karşılamak için önemli bir adım attı ve özel istihdam bürosu yetkisi aldı. Böylece sektör işçi ve işvereni aynı portalda buluşturacak, kendi insan kaynağına yatırım yapacak. İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Hikmet Tanrıverdi, "Sektörün ileriye yönelik iddialı hedefleri bulunuyor. Katma değerli ihracat yoluyla 60 milyar dolarlık ihracat hedefine ulaşılması için insan altyapısının buna göre sağlanması gerekiyor. Sektörün ileriye dönük nitelikli eleman ihtiyacının karşılanması amacıyla İHKİB Eğitim Vakfı tarafından İŞKUR'dan özel istihdam bürosu yetkisi alındı" diye konuştu. Tanrıverdi, hazırgiyim ve konfeksiyon sektörünün son dönemde artan üretimde işgücü ihtiyacı ve özellikle ara eleman açığının karşılanabilmesi için örgün ve yaygın eğitim programları ile okul-sanayi işbirliğinin ve buna uygun çözümlerin yaratılmasının büyük önem taşıdığına dikkat çekti. Hazırgiyim sektörünün birçok alanda olduğu gibi eğitimde de ilkleri gerçekleştirdiğini ifade eden Tanrıverdi, sektöre nitelikli eleman yetiştirmek üzere 1990'lı yılların ortasından itibaren meslek liseleri eğitiminde okullarla işbirliğine gidildiğini hatırlattı. Tanrıverdi İHKİB'in halihazırda 4 meslek teknik lisesi bulunduğunu kaydetti.
YASAYLA İŞ GÜCÜ TEMİNİ KOLAYLAŞACAK
Tanrıverdi, esnek çalışma ve özel istihdam büroları düzenlemesiyle işgücü temininin kolaylaşacağını söyledi. Tanrıverdi çalışan haklarının korunmasınının sektör için önemli olduğunu vurguladı.
VERGİ, REKABETİ ETKİLİYOR
Rekabetin yüksek olduğu hazırgiyim sektöründe işgücü maliyetleri önemli. Sektörün üretim maliyetlerinin yüzde 40'ını istihdam maliyeti oluşturuyor. Türkiye'de istihdam üzerindeki vergi yükünün yüzde 38'i bulması sektörün rekabet gücünü etkileyen en önemli unsur. Çünkü Türkiye hazırgiyimde Çin, Bangladeş, Vietnam, Hindistan ve Pakistan gibi düşük işgücü maliyetleri olan ülkelerle rekabet ediyor. OECD verilerine göre tekstil ve konfeksiyonda Türkiye'nin saat başı istihdam maliyeti 5.48 dolar, Bangladeş'te 0.62, Vietnam'da 0.74, Hindistan'da 1.12, Çin'de 2.65, Bulgaristan'da 2.33, Fas'ta 3.12, Tunus'ta 3.18 dolar düzeyinde.