Uzaktan çalışma'da ücretin dışında yıllık izin, kreş gibi haklar da emsal işçiyle aynı olacak. Bunların takibi içinse, uzaktan çalışılan gün ve saatlerin günlük puantaj cetveline kaydedilmesi yönetmelikte yer alacak.
Meclis'e sunulan esnek çalışmaya ilişkin yasa tasarısıyla 'uzaktan çalışma' İş Kanunu'na girecek. Tasarıyla 4857 sayılı İş Kanunu'nun 14. maddesine 'çağrı üzerine' çalışmanın dışında, "uzaktan çalışma" tanımı da ekleniyor. İşçinin, evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile işyeri dışında çalışmasına dayalı iş ilişkisi "uzaktan çalışma" olarak adlandırıldı. Uzaktan çalıştırılacak işçi ile işveren arasında iş sözleşmesi imzalanması zorunlu olacak. İş sözleşmesinde işin tanımı, süresi, yeri, ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar yer alacak. Ayrıca, işverenin işçiyle nasıl iletişim kuracağı, işveren tarafından sağlanan ekipman ve bunların korunmasına ilişkin yükümlülükler sözleşme ile düzenlenecek.
Uzaktan çalışmada işçiler, "esaslı neden olmadıkça" emsal işçiye göre farklı işleme tabi tutulamayacak. Örneğin işyerinin kreş ve diğer sosyal imkanlarından uzaktan çalışan işçi de yararlanacak. İşçi uzaktan çalışırken kullanacağı malzemelerin sözleşmede belirtilmesi ve uzaktan çalışılan gün ve saatlerin günlük puantaj cetveline kaydedilmesinin de yönetmelikle netleştirilmesi planlanıyor. Sözleşmeye, işin emsal bir işçi tarafından ne kadar sürede yapılabileceği hesabı da eklenecek.
TEHLİKELİ İŞ KAPSAM DIŞINDA BIRAKILIYOR
Bazı tehlikeli işlerin evden çalışan işçilere yaptırılabileceği hususu, uzaktan çalışma konusundaki kaygıların başında yer alıyor. Müfettişler normal işyerlerinde bile iş sağlığı ve güvenliği denetimini yapmakta yetersiz kalırken, evden çalışan işçiler için denetim yapılamayacağı, bu durumda tüm aile fertlerinin kanserojen maddelere maruz kalabileceği belirtiliyor. Tasarıda, hangi işlerin uzaktan çalışma yöntemiyle yaptırılamayacağı konusunda herhangi bir düzenlemeye yer verilmedi. Sadece, "işin niteliği dikkate alınarak hangi işlerde uzaktan çalışmanın yapılamayacağı" hususundaki usul ve esasların Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelik ile düzenleneceği ifadesine yer verildi.
UZAKTAN ÇALIŞMADA YASAK OLAN TEHLİKELİ İŞLER NELER?
Tasarının gerekçesinde ise çıkarılacak yönetmelikle; hangi tehlike sınıfında hangi işlerin uzaktan çalışma konusu olabileceği; özellikle kimyasal, kanserojen ve mutajen (genetik yapıda değişikliğe neden olan) maddelerin üretilmesi, işlenmesi, kullanılması, depolanması, atık ve atıkların arıtılması işlemlerini içeren işlerin uzaktan çalışanlara yaptırılmasının önleneceği kaydedildi. Yasa tasarısında bu konuda sadece, işverenlerin iş sağlığı ve güvenliği önlemleri konusunda uzaktan çalışacak işçileri bilgilendirmek, gerekli eğitimleri vermek ve sağlık gözetimini sağlamakla yükümlü olduğu dile getirildi.
Uzaktan çalışmayı tercih edecek sektörlerin başında bilgisayar ve elektronik sektörleri geliyor. Ancak, dünyadaki uygulamalar, uzaktan çalışmanın bu sektörlerle sınırlı kalmayacağını gösteriyor. Bankacılık, sigortacılık, haberleşme, basın-yayın ve ticaret sektörü de dünyada uzaktan çalışmayı tercih eden sektörlerin başında yer alıyor.
Evinde çocuk büyüten, her sabah akşam trafiğe katlanmak istemeyen, kendi çalışma zamanını kendisi belirlemeye alışkın insanlar için tercih edilebilir seçenek olarak gösteriliyor.