Çalışanların izin hakkı nasıl oluyor?



Çalışanların kafasında her zaman kullanılmayan izinlerin ne olacağı ile ilgili soru işaretleri vardır. İşveren ne derse desin izin hakkı saklı kalmaktır.

Çalışanların kullanmadıkları izinler zaman aşımına uğramıyor. Çalışan fesih tarihine kadar istediği zaman kullanabilir.

Kullanılmayan izinlerin parası ödenmek zorunda. İzin hakkının yanması ise söz konusu değil.

İzin kullanımının yoğunlaştığı yaz tatili yaklaşırken çalışanları "Kaç gün iznim var, istediğim zamanda kullanabilecek miyim" telaşı sardı. Son yapılan düzenlemeler, çalışanların izin kullanımı konusunda elini bir hayli rahatlattı.

Yaz ayları yaklaşırken çalışanlar izin planlarını yapmaya başladı.

Senelik izinlerle ilgili son yapılan düzenlemeyle artık ilk 10 günden sonraki tüm izinler birer gün bile kullanılabiliyor.

Ancak yapılan düzenlemelere rağmen kullanılmayan izinler çalışanla işveren arasında önemli bir tartışma konusu olmaya devam ediyor. Burada da zaman aşımı diye bir durum yok. İşte tüm detaylarıyla izin hakkı...

-İzin süresi neye göre belirleniyor?

Çalışanların kaç gün izin yapacakları mevcut işyerlerindeki kıdemlerine göre belirleniyor.

Buna göre 1 yıldan 5 yıla kadar (beş yıl dahil) kıdemi olan işçilerin en az 14 gün, 5 yıldan çok 15 yıldan az olan işçilerin en az 20 gün, 15 yıl (dahil) ve daha çok olanların ise en az 26 gün izin hakkı bulunuyor. 18 yaşından küçükler ve 50 yaşından büyükler ise her durumda 20 günden az izin yapmıyor. Sözleşmelerle bu süreler artırılabiliyor. Memurlar ve Basın İş Kanunu'na tabi gazetecilerde süreler farklı uygulanıyor.

-Kullanmadığım izinlerin parasını alabilir miyim?

Çalışanın izni kullanmama, işverenin de kullandırmama gibi bir hakkı bulunmuyor. O yüzden iş akdi devam ederken izni paraya çevirmek mümkün değil.

-Kullanılmayan izinler bir sonraki yıl kullanılabilir mi?

Kullanılmayan izinlerin yanması söz konusu değil. Bu izinler bir sonraki yıl ya da başka bir dönemde kullanılabilir. Ama asıl kural iznin tamamının hak edilen yıl içinde kullanılmasıdır.

-İzin hakkının yanması söz konusu mudur?

İzin hakkında zaman aşımı diye bir süre söz konusu değil. İş akdi devam ettiği sürece işçinin izin hakkı durur. Ancak memurlar için farklı bir uygulama var.

-Ayrılırken kullanmadığım izinlerin parası nasıl ödenir?

Kullanılmayan izinlerin bedelinin iş akdi bittiğinde son ücretten ödenmesi gerekir. Burada kaç gün izin kullanılmamışsa o kadar para ödenir. İşçinin tazminat alıp almadığına ya da istifa edip etmediğine bakılmaz.

-İznimi kaç gün kullanmak zorundayım?

İzinlerde kural tamamının tek seferde kullanılmasıdır. Ancak bazı işyerlerinde bu mümkün olmadığında bölünebiliyor. Son değişikliğe göre tarafların anlaşması ile ilk bölümü 10 günden az olmamak kaydıyla istenildiği kadar bölünebilir. Böylece 10 günden sonra çalışan iznini birer gün olarak bile kullanabilir. Özellikle 9 güne tamamlanan bayram tatillerinde bu durum izni uzatır.

-İzin süresi nasıl hesaplanır?

Yıllık izinlere denk gelen resmi tatillerle hafta tatilleri izin sürelerinden sayılmaz. Yani 14 gün izin hakkı olan bir çalışan bu süreye iki tane pazar tatili denk geldiği için toplamda 16 gün izne çıkar.

-Yol izni kaç gündür?

İznini işyerinin bulunduğu şehrin dışında geçirecek olan çalışanlara talep etmeleri halinde toplam 4 güne kadar ücretsiz izin verilir. Bu süreler ücretten düşülür.

İşçinin de şehir dışına gittiğini belgelemesi gerekir.

-Part-time çalışanların izinleri kısalır mı?

Kısmi süreli çalışanların izinleri de tam zamanlı çalışanlarla aynıdır. İzin süresi kısaltılamaz.

MEMURLARDA FARKLILIK VAR

Memurlar için izin süreleri de uygulamaları da bazı değişiklikler gösteriyor. Buna göre memurların bir önceki yıldan daha önce kullanmadıkları izinleri yanıyor. Bunları kullanma imkânı bulunmuyor.

Ayrıca kullanılmayan izinlerin ayrılma tarihinde parasının ödenmesi uygulaması da yok. 1 yıldan 10 yıla kadar (10 yıl dahil) kıdemi olan memurun izni 20 gün 10 yıldan fazla kıdemi olanları ise 30 gün.

Konular