Proje Nedir?
Orta ve uzun vadede başarıyı hedefleyen stratejik planlardır.
Herhangi bir planın analiz edilebilen ve değerlendirilebilen en küçük bağımsız birimleridir.
Mevcut alternatifler arasından seçilen, en uygun şekilde formüle edilmiş planlamalardır.
Proje Nasıl Hazırlanmalı ?
Proje bilimsel bir çalışma olmalıdır. Projenin her aşamasında bilimsel çalışmanın bütün özelliklerinin görülmesi gerekir.Proje çalışması merak ve gözlemle başlar. Çevrede yaşananları merak etmek ve bunun doğrultusunda merak edilen konulara ilişkin gözlem yapmak proje hazırlamada ilk adımı oluşturur. Yapılan çalışmanın bilimsel olması için uygulanması gereken bazı aşamalar vardır. Bunlar:
1. Projenin Konusunu Seçmek
Proje konusu; ilgi çeken, üzerinde düşünülen, merak edilen konulardan seçilmelidir. Akla pek çok fikir gelebilir. Bunlar not edilmeli hemen karar verilmemelidir. Bunlar arasından yapılabilecek, merak duyulan ve ilgi uyandıran bir konu seçilmelidir.
2. Bilgi Toplamak
Projenin konusu belirlendikten sonra konuyla ilgili kitaplardan, dergilerden, internetten, kaynak kişilerden ve kurumlardan bilgi toplanmalıdır. Konuyla ilgili yazılı, sözlü, görsel her türlü materyal toplanmalıdır.
3. Projenin Tanımlanması
Proje fikrinin ortaya çıkmasından sonra elde edilen bilgiler ışığında projenin amacı, hedefleri, yöntemi, uygulama adımları, çalışma takvimi ve beklenen sonuçları tanımlanmalıdır. Amaç, elde edilmek istenen sonucun basit anlatımıdır. Projelerin genelde tek bir amacı vardır. Projenin amacı iyi tanımlanmadığında amaca yönelik hedefler ve faaliyetleri tanımlamada sorunlarla karşılaşılabilir.Hedefler, tanımlanan amaca hizmet etmelidir. Hedefler birden fazla olabilir. Hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığını belirleyebilmek için ölçülebilir hedefler belirlenmelidir.Proje çalışmaları sırasında izlenecek yol, yapılacak deney ve gözlemler, veri toplama araçları, istatistiksel değerlendirmeler, grafik çizimleri ve hesaplamalar yöntemi belirleyen unsurlardır. Tüm bu aşamalar açık ve net bir biçimde açıklanmalıdır. Proje çalışmaları sırasında gerçekleştirilecek faaliyetler adım adım tanımlanmalı ve her bir faaliyet için beklenen sonuçlar ortaya konulmalıdır.
4. Projenin Yürütülmesi
Proje belirlenen amaç, hedefler, yöntemler, uygulama adımları ve takvim doğrultusunda hazırlanır.
5. Değerlendirme ve Rapor Yazımı
Bu aşamada, proje süresince belli aralıklarla ve proje sona erdikten sonra proje sonuçlarının ve etkisinin değerlendirmesi yapılır. Daha önce yapılan çalışmalarla karşılaştırılarak çalışmanın amacına ne ölçüde ulaşıldığı belirtilir. Raporda proje çalışmalarında elde edilen sonuçlar yazılır, Bu bölüm projenin en önemli kısmıdır. Bulgular, yazılı ve görsel araçlarla ifade edilir.
Proje Hazırlanırken Dikkat Edilecek Hususlar
Projeler yaratıcı, bilimsel, uygulanabilir, yarar sağlamaya dönük, açık ve anlaşılır olmalıdır.
Projelerde, problemin tanımı, amacı, hedefleri ve faaliyetleri arasında anlamlı ilişki kurulmalıdır.
Projeler sürdürülebilir olmalıdır.
Projeler, proje hazırlayanların kendi özgün eseri olmalı ve daha önce herhangi bir yarışmaya katılmamış olmalıdır.
Projeler, alanına yeni, özgün ve estetik bir bakış açısı getirmelidir.
Proje sonucunda, proje amaç ve hedeflerine ulaşıldığı bilimsel olarak gösterilmelidir.
Proje çalışmaları toplumsal yarar sağlamaya dönük olmalıdır.
Proje Hazırlama
Projeler, öğrencileri araştırmaya yöneltmek, çevrelerinde meydana gelen problemlere karşı duyarlılıklarını artırmak, araştırma bilinci kazandırmak, teşvik etmek ve bu konularda kabiliyetli olan öğrencileri tespit etmek amacıyla yapılan bilimsel çalışmalardır. Şuanda ülkemizde proje yarışmaları TÜBİTAK tarafından yapılmaktadır. Bunun yanı sıra bazı özel kuruluşlar da ( İstanbul Fatih Koleji, MEF Kurumları, çeşitli belediyelerin özellikle Çevreyle alakalı yarışmaları ) çeşitli proje yarışmaları düzenlemektedirler. Projeler genellikle; Bilgisayar, Biyoloji, Matematik, Fizik, Kimya ve Çevre alanlarında yapılmaktadır.
Hazırlanan projelerde başarılı olmada şu esaslar dikkate alınır: Projeyi hazırlayan kişilerin sunumu, proje konusunun orijinalliği , proje metninin düzenli hazırlanması, uygulanabilirliği, ekonomik oluşu ve bilimsellik başarılı olma açısından çok önemlidir.
Yapılan proje hakkında bir proje raporu hazırlanır. Bu rapor proje hakkında bilgi vermeli ve benzer projelere ışık tutmalıdır. Rapor bilimsel bir kaynak olduğundan doğruluk temel esastır.
Bir proje raporu şu kısımlardan oluşur.
a) Projenin Amacı
Kısaca projeyi niçin yaptığımızı yazılır.
b) Giriş
Bu kısımda çalıştığınız konuyla ilgili daha önce yapılmış çalışmalar araştırılır. Sonuçları çıkarılır ve incelenir. Metotları tespit edilir. Bir tür literatür özeti çıkarılıp proje konusu tanıtılır. İyi bir giriş projeye, bilimsellik ve ilgi kazandırır. Bu yüzden giriş için iyi araştırma yapmak ve sağlam kaynaklar kullanılmalıdır.
c) Materyal ve Metot
Proje çalışmasının nasıl yapıldığı hangi tekniklerin kullanıldığı, hangi araç ve gereçlerin kullanıldığı bu kısımda belirtilmelidir. Çünkü proje de materyal seçimi ve kullanılan teknik bilimselliğin bir ifadesidir.
d) Sonuç ve Tartışma
Çalışma sonunda elde edilen sonuçlar düzenli bir şekilde toplanmalıdır. Özellikle, grafikler, tablolar, şekiller ve resimler kullanmak verilerin açıkça ifade edilmesi için çok önemlidir. Sonuçların çıkma sebepleri ve bu sonuçların daha önce yapılan çalışmalarla karşılaştırılması yapılmalıdır. Bunun nedenleri açıkça ifade edilmelidir. Sonuç kısmında projenin yorumu da yapılmalı ve yeni projelere ışık tutması sağlanmalıdır.
e) Kaynakça
Projenin bilimsellik kazanmasında ve doğruluğunda kullanılan kaynakların verilmesi temel esaslardandır. Bunlar verilirken literatür verme kuralına uygun olarak yazılmalıdır.