Kıdem tazminatı, işçinin çeşitli sebeplerle işyerinden ayrılırken işveren tarafından iş kanunu gereğince vermiş olduğu bir tazminattır. Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için öncelikle bir yıllık çalışma süresinin doldurulması gerekir. Bu süre kanuna göre 365 gündür ve bireylerin kıdem tazminatı haklarının doğabilmesi için bu süreyi çalışmaları gerekir.
Genel kural, haklı bir sebebi olmadan işten kendi rızasıyla ayrılanın kıdem tazminatı alamayacağıdır. Hatta ki, haklı bir sebebi olmadan işyerinden ayrılan işçi, kıdem tazminatı alamayacağı gibi, önceden yazılı olarak işverenine bildirimde bulunmamışsa bir de ihbar tazminatı ödemek zorunda kalabilir.
Fakat işçi haklı bir neden göstererek işyerinden ayrılmış ise, işi kendi bırakmış olsa dahi kıdem tazminatına hak kazanır. Bu istisnaları özetle maddeleştirelim:
1-Askerlik görevi
2- Çalışan resmi tatillerde zorla mesai yaptırması ve bu mesai ücretinin işçiye ayrıca ödenmemesi
3- Çalışanın yasal hakkı olan yıllık izinlerinin kullandırılmaması
4- Sağlık problemlerinin işin yapılışında sürekli bir biçimde engel oluşturduğunun belgelenmesi
5- İşverenin iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırı davranışlarda bulunması
6- İşçinin normal ücreti dışındaki prim,ikramiye, yakacak yardımı, giyecek yardımı, fazla mesai, hafta tatili, genel tatil gibi alacaklarının ödenmemesi
7- Çalışanın haberi ve rızası olmadan sigortadan giriş çıkış yapılması,
8- Emeklilik hakkının elde edilmesi işçinin talebiyle emeklilikten dolayı istifası
9-Kadın işçilerin evlilik nedeniyle işten ayrılması(iş sözleşmesinin evlilik tarihinden itibaren 1yıl içinde yazılı olarak feshi) durumunda çalışma süresinin gerektirdiği kıdem tazminatı ödenmektedir.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN ÖNEMLİ BİR HUSUS ise;
Geçerli ve haklı bir nedenle işinden ayrılacak olan işçi dilekçesini 'istifa ediyorum' şeklinde değil, 'iş akdimi….(ücretimin ödenmemesi, geç ödenmesi, fazla çalışmalarımın ödenmemesi, SGK primlerimin gerçek ücretten yatırılmaması vs.) nedenleriyle haklı gerekçeyle tek taraflı olarak feshediyorum' şeklinde bitirmelidir.